Cước vận tải biển trên các tuyến Đông – Tây tăng trở lại cuối năm, trong khi giá cước hàng không giảm sau cao điểm. Nhu cầu trước Tết Nguyên đán và gián đoạn tuyến Biển Đỏ tiếp tục tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cước biển Á – Âu tăng trở lại trước Tết Nguyên đán

Theo cập nhật mới nhất từ Freightos, cước vận tải biển trên các tuyến Đông – Tây chính ghi nhận xu hướng tăng nhẹ khi bước vào giai đoạn cuối năm.

Cụ thể, giá cước từ châu Á đi châu Âu tăng 1% trong tuần qua, đạt 2.742 USD/FEU. So với giữa tháng, mức giá này cao hơn 12% và đã quay trở lại vùng giá từng ghi nhận vào giai đoạn cuối mùa cao điểm.

Trên tuyến châu Á – Địa Trung Hải, cước vận chuyển tăng 4%, lần đầu tiên vượt mốc 4.000 USD/FEU kể từ đầu tháng 7. So với nửa đầu tháng, giá hiện cao hơn khoảng 20%.

Diễn biến này chủ yếu đến từ nhu cầu chuẩn bị hàng sớm trước Tết Nguyên đán, trong bối cảnh thời gian vận chuyển kéo dài do các hãng tàu phải chuyển hướng tránh khu vực Biển Đỏ. Yếu tố này đang hỗ trợ mặt bằng giá trên các tuyến Á – Âu và khiến cước vận tải khó giảm trong ngắn hạn khi kỳ nghỉ lễ đến gần.

Tuyến xuyên Thái Bình Dương: giá tăng nhưng chưa ổn định

Trái với các tuyến Á – Âu, các đợt tăng giá chung (GRI) từ tháng 10 đến nay trên tuyến xuyên Thái Bình Dương tỏ ra kém hiệu quả hơn trong việc duy trì mặt bằng cước.

Từ giữa tháng 12, cước vận chuyển từ châu Á đi bờ Tây Mỹ tăng 9%, lên 2.145 USD/FEU. Trong khi đó, giá đi bờ Đông Mỹ tăng mạnh hơn, thêm 15%, đạt 3.364 USD/FEU.

Dù vậy, áp lực tăng giá trên tuyến này vẫn còn khi nhu cầu trước Tết Nguyên đán thường bắt đầu tăng vào đầu năm. Năm nay, kỳ nghỉ lễ diễn ra muộn hơn so với thông lệ, bắt đầu từ ngày 17/2, làm gia tăng khả năng cước có thể điều chỉnh giảm trong ngắn hạn trước khi nhu cầu thực sự phục hồi. Tuy nhiên, nếu khối lượng hàng hóa sớm tăng trở lại đầu năm, mặt bằng cước nhiều khả năng sẽ tiếp tục đi lên.

Khối lượng toàn cầu vẫn tăng dù Mỹ suy giảm nhập khẩu

Bất chấp nhập khẩu đường biển của Mỹ sụt giảm do tác động của chiến tranh thương mại, tổng khối lượng vận tải toàn cầu vẫn ghi nhận tăng trưởng. Nguyên nhân đến từ sự gia tăng hàng xuất khẩu từ châu Á sang châu Âu, châu Phi và Mỹ Latinh, khi Trung Quốc mở rộng và đa dạng hóa các thị trường thương mại.

Nhờ xu hướng này, khối lượng vận tải toàn cầu tăng khoảng 4% trong giai đoạn đầu quý IV.

Dự báo của S&P cho thấy nhập khẩu container đường biển của Mỹ có thể giảm thêm 2% vào năm 2026. Nếu kịch bản này xảy ra, giai đoạn 2025–2026 sẽ trở thành lần thứ ba trong vòng hai thập kỷ Mỹ ghi nhận hai năm liên tiếp suy giảm nhập khẩu container. Trước đó là giai đoạn khủng hoảng tài chính 2008–2009 và thời kỳ điều chỉnh sau đại dịch 2022–2023.

Tuy nhiên, tương tự năm nay, BIMCO nhận định khối lượng vận tải toàn cầu vẫn có thể tiếp tục tăng, bất chấp sự suy giảm tại thị trường Mỹ.

Hàng không hạ nhiệt sau mùa cao điểm

Trong khi cước biển có dấu hiệu tăng, thị trường hàng không lại ghi nhận xu hướng ngược lại. Chỉ số Freightos Air Index cho thấy giá cước hàng không giảm rõ rệt sau khi mùa cao điểm kết thúc.

Cước vận chuyển từ Trung Quốc sang Mỹ giảm 16%, xuống khoảng 6,25 USD/kg, mức thấp nhất kể từ đầu tháng 11. Tuyến Đông Nam Á – Mỹ giảm 19%, còn 4,60 USD/kg. Trên tuyến xuyên Đại Tây Dương, giá cước giảm 14%, xuống 2,16 USD/kg.

Ở chiều châu Á – châu Âu, giá cước Trung Quốc – châu Âu giảm 5%, còn 3,52 USD/kg. Tuyến Đông Nam Á – châu Âu ghi nhận mức giảm mạnh hơn, trên 20%, xuống 3,12 USD/kg.

Theo ước tính của IATA, sau khi tăng trưởng mạnh 11% trong năm 2024 nhờ thương mại điện tử, sản lượng vận tải hàng không toàn cầu năm 2025 dự kiến tăng thêm 3,1%. Đà tăng này được kỳ vọng tiếp diễn sang năm 2026 với mức tăng khoảng 2,6% mỗi năm. Tuy nhiên, việc công suất có tăng nhanh hơn nhu cầu hay không vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều, khiến triển vọng giá cước hàng không trong thời gian tới khó dự đoán.