Theo Bộ Giao thông Trung Quốc, mức phí mới sẽ áp dụng cho mỗi chuyến tàu của doanh nghiệp và cá nhân Mỹ, bao gồm cả tàu treo cờ Mỹ. Phí khởi điểm là 400 nhân dân tệ/tấn ròng (tương đương 56 USD) và sẽ tăng dần lên 1.120 nhân dân tệ (157 USD) vào năm 2028.

Động thái này nhằm đối phó với kế hoạch của Mỹ áp phí nặng lên tàu Trung Quốc cập cảng Mỹ – một phần trong cuộc điều tra của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) nhằm thúc đẩy ngành đóng tàu trong nước và hạn chế ảnh hưởng thương mại, quân sự của Bắc Kinh.

“Đây là hành động phân biệt đối xử, gây tổn hại nghiêm trọng đến lợi ích hợp pháp của ngành hàng hải Trung Quốc, đe dọa chuỗi cung ứng toàn cầu và phá vỡ trật tự kinh tế quốc tế,” Bộ Giao thông Trung Quốc nêu rõ trong thông cáo.

Các nhà phân tích nhận định tác động với Mỹ có thể nhỏ hơn, do đội tàu của Trung Quốc chiếm phần lớn lưu lượng thương mại toàn cầu. Năm ngoái, Trung Quốc đóng hơn 1.000 tàu thương mại, trong khi Mỹ chỉ hoàn thành chưa tới 10 chiếc, theo số liệu công nghiệp.

Tại Mỹ, các khoản phí mới có thể vượt 1 triệu USD cho mỗi tàu chở hơn 10.000 container, và sẽ tăng dần đến năm 2028. Các chuyên gia cảnh báo biện pháp trả đũa này có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng thương mại Mỹ–Trung, vốn đã gia tăng kể từ sau giai đoạn tạm hoãn thuế quan 90 ngày kết thúc vào đầu tháng 11.

Một thương nhân ngành dầu hạt cho biết động thái này “cho thấy Trung Quốc chưa sẵn sàng nối lại nhập khẩu nông sản Mỹ,” và các nhà máy ép dầu “có thể phải tự xoay sở không có đậu tương Mỹ năm nay.”

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ gặp nhau bên lề Hội nghị APEC tại Hàn Quốc cuối tháng này, trong bối cảnh hai nền kinh tế hàng đầu thế giới tiếp tục căng thẳng trên mặt trận hàng hải và thương mại.

-Johnvu-