Tàu container lưu thông qua kênh đào Suez – tuyến hàng hải chiến lược có thể làm thay đổi cán cân cung–cầu đội tàu toàn cầu nếu các hãng tàu đồng loạt quay lại, theo cảnh báo mới nhất từ BIMCO.

Thị trường vận tải container toàn cầu có thể đối mặt với một đợt điều chỉnh đáng kể nếu các hãng tàu khôi phục hoạt động qua Biển Đỏ và kênh đào Suez. Theo BIMCO, việc rút ngắn hải trình này có khả năng làm giảm tới 10% nhu cầu tàu, qua đó tạo thêm áp lực lên triển vọng thị trường trong trung hạn.

Trong báo cáo triển vọng mới nhất, BIMCO nhận định điều kiện thị trường nhiều khả năng duy trì trạng thái tương đối ổn định đến năm 2026, trước khi các yếu tố nền tảng có dấu hiệu suy yếu nhẹ vào năm 2027. Nhu cầu tàu container được dự báo tăng 2,5%–3,5% trong cả hai năm 2026 và 2027, trong khi quy mô đội tàu toàn cầu dự kiến tăng 3% vào năm 2026 và 3,5% vào năm 2027.

Sự cân bằng mong manh này phụ thuộc lớn vào diễn biến tuyến vận hành. Từ tháng 1 tới, dịch vụ INDAMEX của CMA CGM sẽ quay lại hoàn toàn kênh đào Suez, trong khi dịch vụ MEX sẽ đi qua tuyến này ở chặng hồi từ châu Âu sang châu Á. Nếu các điều chỉnh trên vận hành suôn sẻ, nhiều hãng tàu khác có thể nối bước, đẩy nhanh quá trình quay lại các tuyến ngắn hơn.

Kịch bản đó đồng nghĩa với việc phần nhu cầu ton-mile phát sinh trong giai đoạn tàu phải đi vòng qua Mũi Hảo Vọng sẽ nhanh chóng bị xóa bỏ. Khi quãng đường vận chuyển rút ngắn, nhu cầu sử dụng tàu theo chiều dài hải trình giảm theo, qua đó làm suy yếu mức hấp thụ đội tàu trên thị trường.

Ở phía cầu, BIMCO dự báo sản lượng container nhập khẩu vào Bắc Mỹ sẽ giảm 3% trong năm 2025. Xu hướng tăng trưởng âm được cho là sẽ kéo dài sang nửa đầu năm 2026, trước khi thị trường phục hồi trở lại trong nửa cuối năm. Xét tổng thể, BIMCO chỉ kỳ vọng mức tăng trưởng khiêm tốn khoảng 2% trong cả năm 2026 và 2027.

BIMCO cũng cảnh báo các rủi ro kinh tế vĩ mô, đặc biệt từ Mỹ. Theo ông Niels Rasmussen, Chuyên gia phân tích trưởng của tổ chức này, tới 70% tăng trưởng kinh tế Mỹ năm 2025 có thể đến từ đầu tư vào trí tuệ nhân tạo và hiệu ứng tài sản gắn với đà tăng của cổ phiếu liên quan đến AI. Nếu đà tăng này đảo chiều, kinh tế Mỹ có thể chịu tác động mạnh, kéo theo hệ lụy đối với kinh tế toàn cầu và nhu cầu vận tải container.

Ở chiều ngược lại, áp lực nguồn cung vẫn hiện hữu. BIMCO đã tính đến khả năng tái chế khoảng 750.000 TEU trong giai đoạn 2026–2027, song vẫn tồn tại lượng tàu chờ tái chế lên tới khoảng 1,8 triệu TEU, trong bối cảnh chỉ có 272.000 TEU được tháo dỡ trong 5 năm qua. Hoạt động tái chế thấp hơn kỳ vọng có thể làm gia tăng nguy cơ dư cung trong những năm tới.

Tốc độ khai thác trung bình của đội tàu container đã giảm nhẹ xuống 14,7 knot từ đầu năm 2025, so với 14,8 knot trong năm 2024, nhưng vẫn cao hơn mức 14,4 knot ghi nhận năm 2023. BIMCO dự kiến các hãng tàu sẽ tiếp tục giảm tốc khi nhiều tàu mới được bàn giao, với mức giảm khoảng 0,25 knot trong cả năm 2026 và 2027. Nếu không thực hiện biện pháp này, tăng trưởng nguồn cung hiệu quả có thể cao hơn thêm khoảng 1,2 điểm phần trăm mỗi năm.

Dù triển vọng tổng thể được đánh giá là tương đối ổn định, BIMCO nhấn mạnh rằng khả năng các hãng tàu quay lại tuyến kênh đào Suez vẫn là rủi ro lớn nhất đối với thị trường. Khi kết hợp với các yếu tố bất định về cầu, tái chế và tốc độ khai thác, giai đoạn hai năm tới nhiều khả năng sẽ biến động mạnh hơn so với bức tranh ổn định mà các dự báo hiện tại đang phản ánh.