TPA chọn AGL thuộc MSC xây dựng ba bến đầu tiên cảng Bagamoyo từ tháng 1, tái khởi động dự án đình trệ từ 2013 và tạo động lực mới cho logistics Tanzania.

Cảng Bagamoyo (Tanzania) – dự án cảng nước sâu quy mô lớn được tái khởi động với sự tham gia của MSC thông qua Africa Global Logistics (AGL), hướng tới trở thành trung tâm logistics mới của Đông Phi. Ảnh: Cảng Bagamoyo.

Sau hơn một thập kỷ bị đình trệ, dự án cảng Bagamoyo tại Tanzania chính thức được tái khởi động với sự tham gia của MSC thông qua công ty con Africa Global Logistics (AGL), đánh dấu bước ngoặt quan trọng đối với chiến lược phát triển hạ tầng cảng biển của quốc gia Đông Phi này.

Tuần qua, Tanzania Ports Authority (TPA) xác nhận AGL – đơn vị logistics thuộc tập đoàn vận tải biển MSC – đã được trao quyền thiết kế, xây dựng và khai thác ba bến cảng đầu tiên của cảng Bagamoyo. Đây là lần đầu tiên dự án có đối tác triển khai cụ thể kể từ khi được khởi xướng.

Theo Tổng giám đốc TPA Plasduce Mbossa, công tác xây dựng ba bến cảng đầu tiên dự kiến sẽ khởi động từ đầu tháng 1 tới. Cơ quan cảng Tanzania đồng thời cho biết vẫn tiếp tục mở cửa cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước, với mục tiêu biến Bagamoyo thành động lực mới cho năng lực khai thác cảng biển và logistics quốc gia.

Từ dự án BRI đến bước ngoặt tái khởi động

Dự án cảng Bagamoyo lần đầu được công bố năm 2013 và từng được xem là công trình trọng điểm trong khuôn khổ Belt and Road Initiative do Trung Quốc thúc đẩy. Tuy nhiên, sau nhiều năm chậm tiến độ, dự án đã bị hủy bỏ vào năm 2019 dưới thời cố Tổng thống John Magufuli, khi chính phủ Tanzania cho rằng các điều khoản trong thỏa thuận xây dựng, bao gồm yêu cầu miễn giảm thuế quy mô lớn, không phù hợp với lợi ích quốc gia.

Bước ngoặt chỉ xuất hiện sau khi Tổng thống Samia Suluhu Hassan nhậm chức năm 2021. Chính quyền mới đã nối lại đàm phán và đưa Bagamoyo trở lại danh sách các dự án ưu tiên. Việc lựa chọn AGL làm đối tác triển khai cho thấy dự án đã rời khỏi mô hình do Trung Quốc dẫn dắt, chuyển sang hướng tiếp cận do các tập đoàn châu Âu đóng vai trò chủ đạo.

Bagamoyo trong chiến lược mở rộng của MSC tại châu Phi

Những năm gần đây, AGL liên tục mở rộng hiện diện tại các dự án cảng và logistics ở châu Phi, bao gồm Cộng hòa Congo, Angola, Namibia và Bờ Biển Ngà. Việc đầu tư vào Bagamoyo giúp MSC củng cố vị thế tại Đông Phi, tận dụng vị trí chiến lược của cảng này trên tuyến hàng hải Ấn Độ Dương để tiếp cận sâu hơn các thị trường trong khu vực.

Theo quy hoạch, nếu hoàn thiện toàn bộ, dự án cảng Bagamoyo có tổng vốn đầu tư khoảng 10 tỷ USD, gồm 28 bến cảng và một khu kinh tế đặc biệt có khả năng hỗ trợ tới 760 cơ sở công nghiệp. Công suất thiết kế đạt 20 triệu TEU mỗi năm, cao gấp 25 lần Dar es Salaam Port – cảng cửa ngõ hiện nay của Tanzania. Bagamoyo nằm cách Dar es Salaam khoảng 42 dặm về phía bắc, được kỳ vọng sẽ giảm tải áp lực công suất và các hạn chế vận hành đang tồn tại.

Cạnh tranh trung tâm logistics tại Đông Phi

Không chỉ phục vụ nhu cầu nội địa, Bagamoyo còn được định vị để cạnh tranh trực tiếp với Lamu Port của Kenya. Cảng Lamu, dù đi vào hoạt động từ năm 2021 nhưng từng gần như không có lưu lượng, đang ghi nhận sự gia tăng tàu cập cảng trong năm nay nhờ việc các hãng tàu điều chỉnh lịch trình khai thác. Riêng trong tháng 8, cảng này đạt kỷ lục chín lượt tàu cập bến.

Trong bối cảnh đó, việc Bagamoyo được tái khởi động với sự hậu thuẫn của MSC không chỉ là câu chuyện đầu tư hạ tầng đơn lẻ. Đây còn là bước đi chiến lược trong cuộc cạnh tranh giành vai trò trung tâm logistics và trung chuyển container tại khu vực Đông Phi.